Evelien Veenman werkte vier jaar lang als Chief Happiness Officer (CHO) bij Experius en behoorde daarmee tot de eerste lichting CHO’s in Nederland. Bij ICM leiden we cursisten op tot Chief Happiness Officer (CHO) in onze opleiding Werkgelukdeskundige.

Sinds begin 2020 deelt Evelien als ZZP’er haar ervaringen en kennis als spreker en trainer. Wij interviewden haar over haar best practices als CHO maar ook over de uitdagingen en valkuilen.

Hoe werd je CHO?

Evelien Veenman - Werkgelukdeskundige“Toen ik bij Experius binnenkwam was er nog geen HR-afdeling. Onder de titel ‘HR-specialist’ begon ik me daarom bezig te houden met HR-processen zoals recruitment, sollicitatiegesprekken, onboarding, ontwikkeling van medewerkers en uitstroom. Het menselijke aspect vind ik hierin heel belangrijk. Het hoeft allemaal niet formeel. Het gaat erom dat iemand zich op zijn of haar gemak voelt en dat je niet meteen allemaal lastige vragen stelt.

Toen ik zag dat Amerikaanse bedrijven de term ‘Chief Happiness Officer’ gebruikten, vond ik dat direct geweldig. Ik overlegde met mijn baas en niet veel later veranderde ik zelf mijn titel op de website en in mijn handtekening onder e-mails. De functie was geboren. Mijn werkzaamheden bleven hetzelfde maar ik ging me meer en meer in werkgeluk verdiepen.”

Welke werkzaamheden had jij als CHO?

“De titel gaf me energie en richting, zowel intern als extern. We bespraken wat we belangrijk vonden en vanuit die punten gaf ik mijn rol als vertrouwenspersoon vorm. Bij Experius werken ze in zelfsturende teams zonder leidinggevenden. Daarom was ik degene met wie de medewerkers eens in de twee weken een bila hadden, altijd buiten en wandelend. Soms liep ik wel drie à vier uur op een dag. Op dat één-op-één moment konden ze alles aan mij kwijt. Door hun klankbord te zijn werkte ik elke dag aan vertrouwen en verbinding, wist ik goed wat er speelde en kon ik thema’s die aandacht behoeften terugkoppelen aan de ondernemer. Het grootste signaal aan de medewerkers was: jij bent belangrijk voor mij, ik maak tijd voor je vrij en ik cancel onze bila nooit. Je bent als medewerker geen nummertje.

Door deze gesprekken wist ik bijvoorbeeld wanneer een topper overwoog om van baan te veranderen en konden we ongedwongen in gesprek gaan over wat iemand wilde en verwachtte. Zo kon ik meedenken en hem helpen dit te bereiken bij Experius. Maar soms merk je ook dat als iemand echt ontevreden is, dat uiteindelijk niet goed is voor de sfeer, diegene zelf en de resultaten. Dan kun je ook bespreken: wat zoek je dan wel?

We groeiden in vier jaar van 20 naar 60 medewerkers, dus mijn rol veranderde ook. Bestaat je organisatie uit een paar honderd man, dan zou ik zeggen: neem meer mensen aan zoals ik of leer leidinggevenden om meer aandacht te besteden aan werkgeluk. Je hebt vaardigheden nodig om op een persoonlijke, faciliterende manier met medewerkers om te gaan.”

Waar moet je voor waken als Chief Happiness Officer?

“Mijn grootste persoonlijke uitdaging was om niet te betrokken te raken. Dat werkt niet. Professionele afstand is nodig en ik leerde na verloop van tijd om meer een coachende rol aan te nemen in gesprekken. Voordat je het weet ben je zelf van alles voor iemand aan het uitzoeken, terwijl de actiepunten bij de ander liggen. In mijn rol ging het erom te luisteren, samen te vatten, door te vragen en de ander te activeren. Let erop dat je jezelf niet voorbijloopt als je veel met en voor mensen bezig bent. Mensen hebben een eigen verantwoordelijkheid en moeten niet te afhankelijk van je worden.”

Kan iedereen Chief Happiness Officer worden?

“Een Chief Happiness Officer hoeft geen aparte functie te zijn, iedereen kan deze (bij)rol pakken. Zie ze als interne trainers of continue aanjagers die werkgeluk waarborgen en medewerkers verbinden aan de organisatie. Zeker voor mensen in een voorbeeldfunctie is het belangrijk dat zij gedrag laten zien dat een positieve cultuur versterkt. Blijf ook het gesprek aangaan met mensen die nieuw binnenkomen: waarom vinden we het geluk van medewerkers belangrijk en wat verwachten we van jou? Het is ook aan de oude garde om met nieuwe medewerkers te delen welk gedrag gewenst is en om waardering te tonen als ze dat gedrag zien. De cultuur keer op keer benadrukken vergroot de verbinding.”

Zoals Evelien aangeeft: iedereen kan Chief Happiness Officer zijn. Ben je geïnteresseerd in deze functie? Wil jij je ontwikkelen tot Chief Happiness Officer (CHO)? Dat kan bij ICM, in onze opleiding Werkgelukdeskundige. Neem een kijkje op de opleidingspagina voor meer informatie en schroom zeker niet contact met ons op te nemen voor verdere vragen. 

Hoe meet je volgens jou werkgeluk?

“Er zijn allemaal tools om werkgeluk te meten maar in eerste instantie kun je heel simpel beginnen. Bij Experius was het bijvoorbeeld heel normaal om te vragen naar je werkgelukcijfer: hoe hoog is dat cijfer vergeleken met de werkdruk en werkstress? Dit kun je bijvoorbeeld tijdens een dag- of weekstart met je team doen of tijdens bila’s. Een 8 voor werkgeluk en een 5 voor werkdruk is een mooie balans. Een beetje druk helpt namelijk om goed te presteren, uit je comfortzone te stappen en te leren.

Maar eigenlijk gaat het niet eens om het cijfer en het gaat er ook zeker niet om dat je continu moet rondlopen met een glimlach. Vragen naar iemands werkgeluk is een opening voor een gesprek. Zodat je omgeving weet of je wel of niet meer projecten aankunt of dat je met bepaalde privésituaties zit. Daarbij is het belangrijk dat mensen zich kwetsbaar op kunnen stellen en helpt het als je zelf het goede voorbeeld laat zien.”

Wat staat (nieuwe) Chief Happiness Officers te doen?

“Mijn advies is: zorg ervoor dat je mensen regelmatig spreekt. Ga lunchen op een tijdstip dat de meeste medewerkers er zijn zodat je dingen meekrijgt. Verzamel wat er speelt en kijk dan wat je daar mee kunt doen. Het gaat er natuurlijk ook om wat je met de informatie doet. Neem je een werkgeversonderzoek af en doe je niets met de uitkomsten, dan raken mensen gefrustreerd.

Ik zou overigens nooit beginnen met een enquête uitsturen. Dat creëert afstand. Sofie Sun is CHO van een afdeling van 600 man bij ABN Amro. Haar uitdaging was: hoe ga ik mensen persoonlijk spreken? Zij organiseerde bijvoorbeeld borrels, gratis lunches en trainingen en nodigde sprekers uit. Dat hoeft helemaal niet veel te kosten. Het gaat erom dat het onderwerp leeft, mensen je kennen en weten waarvoor ze bij jou terecht kunnen. Het heeft tijd nodig om vertrouwen op te bouwen. Maar realiseer je ook dat je dat vertrouwen razendsnel afbreekt als je niet secuur met vertrouwelijke informatie omgaat.”

Waarom ben je gestopt als Chief Happiness Officer bij Experius?

“Ik heb deze rol nu vier jaar vervuld en ik wilde voor mezelf op zoek naar nieuwe uitdagingen en groei. Ik krijg er super veel energie van om binnen andere organisaties workshops, trainingen en presentaties te verzorgen om het werkgelukvirus te verspreiden. Volgens mij zijn de vijf elementen van werkgeluk vertrouwen, waardering, verbinding, autonomie en persoonlijke aandacht: uit ervaring weet ik dat deze vijf onderdelen erg belangrijk zijn voor medewerkers. Ik heb ontdekt hoe je dat vergroot en wil impact maken door bij organisaties zaadjes te planten die ze zelf kunnen laten groeien en bloeien.”

Zelf met werkgeluk aan de slag?

Je kunt Evelien altijd een berichtje sturen via LinkedIn. Uiteraard kun je ook bij ons terecht voor meer informatie. Werkgeluk is namelijk één van de speerpunten van ICM. Bezoek de speciale Werkgeluk pagina voor meer informatie en inspiratie. Lees hier bijvoorbeeld waarom je werkgeluk op de agenda zou moeten zetten.

Overtuigd? In de ICM Opleiding Werkgelukdeskundige krijgen deelnemers tools om hun organisatie gelukkiger te maken. Ze bezoeken organisaties waar werkgeluk al een grote rol speelt, leren werkgeluk zichtbaar en meetbaar te vergroten en hierover het management succesvol te adviseren.

Jan-Bart Bouwmans

Teammanager Incompany Telefoon 030 75 51 881 jan-bart.bouwmans@icm.nl

Onze mensen