Norbert Detollenaere werkt als data manager bij Alliander. Hij is al sinds 1987 actief in de energiesector en werkt nu zeven jaar bij Alliander. In 2019 kreeg hij de mogelijkheid om naast zijn functie als inhoudelijk consultant aan de slag te gaan als ontwikkelcoach. Norbert ontdekte bij zichzelf een natuurlijk talent voor coachen en vindt het erg leuk om inhoudelijk werk te combineren met mensgericht coachwerk. Om zich te professionaliseren als coach volgde hij de ICM Coachingsopleiding en haalde hij zijn NOBCO-certificering. Ik zocht Norbert op in het moderne Alliander-kantoor in Arnhem om hem te spreken over zijn bijzondere combinatie van werkzaamheden en hoe de lessen uit de ICM Coachingsopleiding hem hielpen.
Waar kwam je interesse voor coaching vandaan?
“Lange tijd was ik in mijn werk vooral gefocust op inhoud en het behalen van resultaten. Ik drukte mijn mensgerichte kant vaak weg. Toen ik een leidinggevende functie kreeg, ontdekte ik dat ik in staat ben om mensen te motiveren en op een coachende manier inzicht te geven in wie ze zijn, wat ze doen en waar ze naartoe willen. Ik kwam erachter dat ik aanvoel hoe ik anderen kan ondersteunen en helpen. Ik wilde meer invulling geven aan die mensgerichte kant. Dat viel samen met de behoefte aan coaching binnen de organisatie. Alliander besteedt actief aandacht aan het behouden van medewerkers en het bieden van een goed perspectief voor nieuwe medewerkers, onder andere door hun ontwikkeling centraal te stellen. Daar hebben coaches een sleutelfunctie in.”
“Coaching wordt op allerlei manieren ingezet bij Alliander. Dat verschilt per bedrijfsonderdeel, waardoor er verschillende coachfuncties zijn. Zo hebben we chapter leads die zich richten op mens- en vakontwikkeling, maar ook teamleads, vakgroepcoaches, scrum masters en young talent managers. Binnen mijn toenmalige bedrijfsonderdeel kreeg ik samen met een aantal collega’s, naast een inhoudelijke functie, de rol van ontwikkelcoach toegewezen. Hierdoor wilde ik mij professioneel bekwamen als coach en koos ik ervoor om de ICM Coachingsopleiding te volgen, nog niet eens wetende dat dit ook voor mijn persoonlijke ontwikkeling veel zou opleveren.”
Wat vind je leuk aan de combinatie van data manager en coach?
“Enerzijds geeft het mij voldoening als ik zie dat vanuit mijn inhoudelijke rol er resultaten tot stand komen en ik ook zelf resultaten behaal. Anderzijds heb ik continu oog voor de behoefte van collega’s en wil ik ze graag verder helpen. De combinatie van mijn functie als data manager en mijn rol als ontwikkelcoach past daarom heel goed bij mij. Sinds ik mijn rol als coach vervul, houd ik mij gemiddeld één tot anderhalve dag per week bezig met coaching. De rest van de tijd besteed ik aan inhoudelijke werkzaamheden.”
“Ik vind het leuk om iemand te helpen inzicht te krijgen in vragen als ‘wie ben ik, waar sta ik, waar wil ik naartoe?’. Ik coach mensen met verschillende functies en soms ook uit andere bedrijfsonderdelen. Een groot voordeel van het zijn van een interne coach in een organisatie als Alliander is dat je veel beter de werksituatie begrijpt van je coachees dan een externe coach. Natuurlijk moeten mensen zelf openstaan voor coaching, maar over het algemeen ben ik makkelijker en sneller benaderbaar.”
Hoe combineerde je de coachingsopleiding met je werk?
“Toen ik gevraagd werd om de rol van ontwikkelcoach te vervullen, besloot ik een coachingsopleiding te volgen. De opleiding en de eerste maanden in mijn rol als coach liepen parallel. In het begin had ik nog maar weinig tools in mijn toolkit en moest ik het werk als coach meer op basis van mijn eigen gevoel en intuïtie doen. Tijdens de opleidingsdagen leer je allerlei theorieën en methodieken te gebruiken die je eerst op mede-cursisten toepast, dat is al heel waardevol. Omdat ik in mijn rol als ontwikkelcoach bij Alliander al een aantal coachees begeleidde, kon ik het geleerde direct in de praktijk toepassen. Je bent dan meteen hands-on bezig, dat vond ik heel prettig en daar leer je erg veel van. Je groeit als coach en kan eventuele uitdagingen met zowel je docenten als medecursisten delen. Zo kan je tijdens de opleiding bij het bespreken van praktijkcases kwijt “hé, ik heb de volgende methode toegepast, maar ik liep hier en hier tegenaan en ik stuit op veel weerstand, hoe ga ik daarmee om?”. Een docent helpt je en mede hierdoor verbeter je jouw tactiek in de praktijk.”
“Ik vond het belangrijk om mij te certificeren als coach, dus koos ik ook voor het NOBCO-traject als onderdeel van de coachingsopleiding. De gesprekken die ik moest voeren om deze certificering te behalen zijn een goede stok achter de deur om er praktisch mee aan de slag te gaan. Het reflectieverslag, dat ik schreef op basis van mijn gevoerde gesprekken, vond ik voor mij persoonlijk ook heel waardevol. Voor mij was het ideaal dat de uren die ik besteedde met de coachees, die ik begeleidde in mijn rol als ontwikkelcoach, tegelijkertijd diende als uren voor mijn NOBCO-traject. Zo kon ik ondanks mijn full-time baan makkelijk aan genoeg coachees en oefenuren komen.”
Wat zijn je grootste lessen uit de opleiding?
“Het belangrijkste dat ik geleerd heb is heel duidelijk voor me: het meest krachtige middel van de coach is het laten ontstaan van inzichten bij de coachee door de juiste vragen te stellen. De coachingsopleiding was voor mij een bevestiging dat ik dit in het verleden als leidinggevende al best aardig deed. Dat vond ik mooi om te ervaren. De opleiding leerde me veel nieuwe methodieken en inzichten waarmee ik mensen nog beter kan helpen.”
“Daarnaast heeft de opleiding mij persoonlijk veel gebracht. Ik heb mezelf echt beter leren kennen. Door te reflecteren op mijn coachgesprekken ontdekte ik een rode draad bij mezelf. Ik ontdekte hoe ik in elkaar zit, wat mij als mens heeft gevormd en welke thema’s belangrijk voor mij zijn. Dat zelfinzicht is voor mij heel waardevol en helpt me zowel in mijn werk- als privéleven.”
Een zelf ontwikkeld coachmodel: de combinatie van inhoudelijk werk en coachen
“Door de combinatie van mijn inhoudelijke werk en mijn werk als coach, heb ik zelf een coachinstrument ontwikkeld dat ik soms gebruik bij mijn coachees en dat heel waardevol is gebleken. Binnen Alliander hanteren we de OGSM-methodiek om jaarplannen te maken, gericht op het realiseren van veranderingen. OGSM staat voor Objective, Goals, Strategies en Measures. Het is in feite het bepalen van een stip op de horizon en op basis daarvan doelen en strategieën voor het komende jaar te definiëren. Een aantal jaren heb ik als consultant OGSM-workshops gegeven binnen verschillende bedrijfsonderdelen en ook in de energiesector, om daarmee te faciliteren bij het opstellen van OGSM’s.”
“Tijdens de coachingsopleiding maakte ik kennis met het Disney-model en de schaalwandeling. Bij het Disney-model onderzoek je jouw toekomstdroom en bedenk je hoe je die gaat realiseren, maar aan de droom mag je niet meer komen. Vervolgens doe je een schaalwandeling: je vraagt de coachee wanneer de droom is verwezenlijkt. Wanneer is, op een schaal van één tot tien, de tien bereikt? Hier praat je samen over en vervolgens stel je de vraag waar iemand nu op die schaal staat en wat er nodig is om de tien te bereiken.”
“Ik wilde deze methode meer praktische handen en voeten geven. Zo heb ik spelenderwijs een persoonlijke OGSM ontwikkeld. Samen met een coachee ga ik op zoek naar de objective, de stip op de horizon voor die coachee. Vervolgens gaan we na welke doelen die persoon komend jaar zou willen realiseren en welke strategieën hierbij kunnen worden ingezet om dichter bij die stip op de horizon te komen. Dit blijkt heel erg goed te werken. Ik heb coachees hele mooie persoonlijke OGSMs zien maken. Dit komt omdat ze heel bewust bezig zijn met waar ze naartoe willen en welke strategieën ze hiervoor kunnen inzetten om dat doel te bereiken.”
“De persoonlijke OGSM werkt zo goed omdat het praktisch is. Stel, iemand wil zich ontwikkelen tot procesconsultant maar is dat nu nog niet. Aan de hand van de OGSM stelt die persoon zich dan de vraag: welke concrete acties moet ik komend jaar ondernemen om te onderzoeken of ik affiniteit heb met de rol van procesconsultant? Vervolgens definieert de coachee een aantal acties voor zichzelf. Bijvoorbeeld: ik ga een keer meelopen op een afdeling waar procesconsultants werken, ik ga minimaal drie keer zelf een procesdiagram proberen te maken en ik ga een training volgen op het gebied van procesmodellering. Dit zijn concrete acties die je ook daadwerkelijk kan afvinken. Zo werk je concreet en praktisch toe naar jouw stip op de horizon, zowel in je zakelijk als privéleven.”
De ICM Coachingsopleiding
Wil jij je ook ontwikkelen tot professioneel coach? De ICM Coachingsopleiding is door de NOBCO en StiR geaccrediteerd. In onze opleiding ontwikkel jij je in vijf maanden tot een professioneel coach. Ontdek of dit iets voor jou is.