Blended learning: wat is het en hoe zet je het effectief in?

We spreken van ‘blended learning’ als we in een opleiding of training gebruikmaken van zowel online als offline elementen. In coronatijd hebben we het online werken natuurlijk volop ervaren en er nog meer de meerwaarde en kansen van ontdekt, ook voor educatieve doeleinden. In dit artikel gaan we hierop in. Je leest wat blended learning is, hoe het werkt en wat de voor- en nadelen zijn.

Naar de training “Blended trainingen ontwerpen”

Wat is blended learning?

Zoals de naam al doet vermoeden, is blended learning een gemixte manier van leren. Het is namelijk een mix van online en offline elementen in een opleiding of training. Deze elementen zijn niet geheel losstaand. Het slechts inzetten van digitale middelen, zoals computergebruik tijdens een training, is niet genoeg. Bij blended learning vullen online en offline elementen elkaar inhoudelijk aan, waarbij de online elementen op een logische wijze geïntegreerd worden in de traditionele training. Een online element kan van alles zijn: een kennisclip, audiofragment of podcast, een educatieve game, een e-learning en meer. Deze elementen bestaan vaak uit theorie of achtergrondinformatie, waarbij het belangrijk is dat deelnemers zelf de controle hebben: ze voeren deze onderdelen uit op hun eigen tempo, in hun eigen tijd en op een locatie naar keuze.

Naast de online leerelementen zijn ook de klassikale, offline momenten van groot belang bij blended learning. Doordat bepaalde onderdelen reeds online behandeld zijn, blijft er in de klassikale momenten tijd over voor andere onderdelen die mogelijk zijn als je fysiek bij elkaar bent. Dat biedt de gelegenheid om meer te leren door te ervaren. Denk bijvoorbeeld aan een rollenspel, een gesprek met een trainingsacteur of een experimentele oefening in groepsverband. Bij deze klassikale trainingen is altijd een trainer aanwezig, die in plaats van klassiek doceren een coachende en faciliterende rol aanneemt.

Wat zijn de voordelen van blended learning?

Blended learning biedt vele voordelen. Ten eerste hoef je online leerelementen maar één keer te ontwikkelen, terwijl ze inzetbaar zijn bij verschillende groepen en op verschillende momenten. Dit bespaart de trainer dus tijd en geld. Deze tijd kan hij of zij waardevol inzetten tijdens klassikale bijeenkomsten, bijvoorbeeld door extra persoonlijke begeleiding te bieden of door inhoudelijke discussies met de groep te voeren. Of er zijn simpelweg minder klassikale bijeenkomsten nodig, wat deelnemers reistijd en -kosten bespaart.

Bovendien hebben deelnemers meer controle en grip op hun eigen leerproces. Doordat zij de online elementen geheel op eigen tempo uitvoeren, zijn deze aan te passen aan ieders eigen niveau. Wanneer je iets al beheerst, sla je het over. Wanneer je iets juist lastig vindt, besteed je er wat extra tijd aan. Deze extra autonomie motiveert deelnemers en komt hun leerproces ten goede.

Ten slotte biedt blended learning veel meer variatie in leer- en werkvormen dan alleen klassikaal trainen. Tegenwoordig is er een ontzettend groot aanbod aan online werkvormen beschikbaar dat je makkelijk en snel kunt inzetten. Deze variatie is weer stimulerend voor de motivatie van deelnemers, een win-win situatie dus voor zowel trainer als deelnemer!

Wat zijn de voorwaarden van blended learning?

Om blended learning effectief toe te passen, moet je rekening houden met een aantal voorwaarden. Als expert op het gebied van Learning & Development begrijpen wij bij ICM als geen ander dat vooral hier vragen over ontstaan. Zo krijgen we van trainers vaak de vraag wat te doen als deelnemers de online onderdelen niet zelfstandig uitvoeren en dus niet zijn voorbereid. Dit is inderdaad een uitdaging van blended learning: als trainer heb je minder grip op jouw deelnemers en weet je niet of ze de online elementen van de training wel uitvoeren en snappen. Een mogelijk oplossing hiervoor is een online forum, zodat deelnemers elk moment vragen kunnen stellen als ze ergens tegenaan lopen tijdens de voorbereiding. Daarnaast kun je voor de start van de training een korte online kick-off te verzorgen waar alle deelnemers tegelijkertijd aansluiten. Op die manier hebben alle deelnemers elkaar al kort gezien, is het programma helder en snapt iedereen waarom goede voorbereiding essentieel is voor wanneer de deelnemers elkaar fysiek ontmoeten.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met diverse voorkeuren in de groep cursisten. De een staat te springen om meer autonomie en controle door het gebruik van online werkvormen. De ander ziet een klassikale training als een fijn uitje, even weg van de werkvloer, met een lekkere lunch en waardevolle fysieke gesprekken. Bovendien kan online werken en leren op zich al een drempel zijn voor deelnemers waarvan de digitale geletterdheid niet optimaal is. Ben je hier als trainer bewust van en biedt zowel offline als online de juiste begeleiding, dan breng je deelnemers wellicht zelfs dichter bij elkaar.

Effectieve voorbeelden van blended learning

Nu je weet wat blended learning is, hoe je het inzet en wat de voordelen en voorwaarden zijn, geven we je graag nog twee effectieve voorbeelden. Denk bijvoorbeeld aan het inzetten van online samenwerkingsprogramma’s die lerenden gebruiken om zich samen voor te bereiden op een sessie. Dit kan variëren van het delen van documenten op Google Drive tot tegelijkertijd werken in mindmap tools als Miro of Mural. Op deze manier kunnen deelnemers al kennis uitwisselen vóór een fysieke samenkomst. Een trainer kan eventueel meekijken met dit proces. Tijdens de klassikale training kunnen cursisten diepgaande vragen aan elkaar en aan de trainer stellen en is er meer ruimte voor praktische oefeningen, discussie en persoonlijke begeleiding.

Een ander voorbeeld is het inzetten van blended learning tijdens onboarding voor nieuwe werknemers. Bied bijvoorbeeld een platform aan met video’s, artikelen en een e-learning waarin werknemers alles leren over jouw organisatie. Dit kun je ideaal inzetten als onderdeel van jullie eigen interne academie. Deze materialen ontwikkel je eenmalig, maar kun je herhaaldelijk inzetten, wat veel tijd bespaart. De ideale blend creeër je door werknemers naast de online leeromgeving ook persoonlijke begeleiding te bieden via een ‘buddy’. Die buddy biedt de nodige fysieke interactie en coaching en nieuwe werknemers kunnen deze persoon alles vragen wat voor hen online nog onduidelijk was. Bied nieuwe collega’s daarnaast de kans aan te sluiten bij fysieke trainingen met meer ervaren collega’s of trainingen bij te wonen speciaal voor groepjes nieuwe werknemers. Zo leren zij ook in real-life samenwerken met hun collega’s, wat een ideale aanvulling is op de individuele kennis die ze online verwerven.

Heb je een uitdaging op het gebied van blended learning? Wij denken graag met je mee! Neem vrijblijvend contact op met een van onze consultants voor advies op maat.

Naar de training “Blended trainingen ontwerpen”