Een gevoel van eenzaamheid terwijl je omringt bent door mensen. Lastig kunnen verbinden met anderen. Een gevoel van onrust in je lijf. Misschien herken je één of meerdere aspecten wel bij jezelf of bij mensen in je omgeving. Waarom is dat? Wout van Wengerden besloot dit voor zichzelf uit te zoeken. Toen eind 2019 zijn relatie stukliep, gaf zijn vriendin hem de volgende woorden mee: “Je vlucht, je hebt bindingsangst”. Hij besefte dat dit niet alleen betrekking had op de relatie met zijn vriendin, ook op relaties met vrienden, familie en bekenden. Wout legde zijn zoektocht hiernaar vast in een documentaire. Door kwetsbaarheid te tonen en zijn échte zelf aan de camera te laten zien, hoopt hij dat kijkers herkenning en begrip vinden en het gesprek aangaan. In dit artikel nemen we je mee in de inzichten die Wout opdeed.
Onrust in rust
Wout weet niet goed hoe hij rust moet vinden. In een fragment in de documentaire, tijdens de begrafenis van zijn oma, spreekt hij met tranen in zijn ogen de woorden uit: “Ik heb altijd het gevoel gehad te veel te zijn, te hard te praten.” Om het gevoel van onrust in rust te onderzoeken, vertrekt Wout in het begin van de documentaire voor zes maanden naar Texel. Hier wordt hij geconfronteerd met zijn eigen gedachtes en gevoelens, die hij zonder filter voor de camera laat zien.
“Ik heb een sterk geloof in me dat alles wat ik doe leuk moet zijn. Het moet altijd knetteren en bruisen. Als het dat niet doet, is het saai en wil ik door met wat anders. Dit zorgt ervoor dat ik een ongelofelijk onrustig leven leid. In de documentaire laat ik zien dat sensatiezoekers zoals ik juist heel eenzaam kunnen zijn. De grootste reden van die eenzaamheid is dat we niet durven connecten met het geheel van onszelf. We durven niet te omarmen dat het leven ook eenzaam, verdrietig en pijnlijk kan zijn. Heel eerlijk, ik voel me al mijn leven lang gevangen in het idee dat ik me op een bepaalde manier moet voordoen.”
Op een hele pure manier toont Wout zijn onrust en onzekerheid voor de camera. Hij deelt eerlijk wat er in hem omgaat en waarom dat zo lastig voor hem is. “Ik ervaar de gigantische schoonheid van zoekend zijn en leer mezelf op allerlei manieren kennen. Nu weet ik dat het belangrijk is om af en toe saaiheid te ervaren, pas dan kunnen andere dingen echt leuk zijn.”
De grens tussen vrijheid en veiligheid
De onrust die Wout ervaart, uit zich ook in zijn relaties met zijn liefde, vrienden, familie en andere bekenden. “Ik vind het heel lastig om de grens te zien tussen vrijheid en veiligheid. Als mens zoeken we enerzijds naar verbondenheid en anderzijds willen we eigen zijn. Aan de ene kant willen we erbij horen, aan de andere kant willen we een eigen persoon zijn. Als je te veel versmelt met de rest, ben je niet meer eigen. Als je te veel op jezelf bent, voel je je niet verbonden. Ik vind het zelf erg lastig om hier de goede balans in te vinden, waardoor ik problemen ervaar met verbinding.”
Het verlangen om te verbinden
In de documentaire laat Wout zijn strijd zien in de vorming van relaties, verbinding en liefde. “Toen mijn ex-vriendin onze relatie verbrak, zei ze me dat ik bindingsangst heb en hierdoor altijd wegren van relaties. Ik vraag me al langere tijd af waarom ik altijd weg wil als mensen dichtbij me komen. Dit terwijl ik tegelijkertijd enorm snak naar echte verbinding. Ik blijf maar hangen en kom niet dieper in relaties. Dit is erg frustrerend.”
“Verbinden lukt me in gesprekken heel goed, ik hoor goed wat mensen nodig hebben en hoe ik hierop in kan spelen. Maar relaties moeten voor mij altijd vrijblijvend zijn. Zodra er verplichtingen bij komen kijken, ren ik weg. Ik zie mezelf als de persoon die langs komt dwarrelen, het zooitje op stelten zet en dan verdwijn ik weer. Overal waar ik kom ervaar ik een soort explosie: er gebeurt iets groots, iedereen vindt me geweldig. De deur staat altijd voor me open, maar voor mijn gevoel hoor ik nooit ergens écht bij. Daar komt een enorm gevoel van eenzaamheid bij kijken.”
“Ik was klaar met dit gevoel, geworstel en verlangen. Voor wie leef ik eigenlijk? Dat is de zoektocht waar ik je in mijn documentaire in meeneem. Ik ga het gesprek aan met persoonlijke helden, zoals mijn vader en zanger Stef Bos. Zij helpen me inzien wie ik ben en wat het effect is van mijn gedrag.”
Wout hoopt met zijn documentaire anderen te helpen die gelijkwaardige gevoelens ervaren. Veel mensen vinden het lastig om te verbinden met anderen. Daarnaast herkennen velen het gevoel van eenzaamheid terwijl je omgeven bent door veel mensen. Verbinding in de vorm van liefde of vriendschap is heel fijn maar soms ook heel complex. Zeker als het lastig voor je is om vrede te hebben met rust. Dit zijn aspecten die Wout in zijn documentaire op een kwetsbare manier laat zien, met de hoop hierover het gesprek te openen.
Documentaire-avond ‘Tussen de liefde en de leegte’
Op 5 juli liet Wout van Wengerden zijn documentaire ‘Tussen de liefde en de leegte’ zien aan bezoekers van de ICM documentaire avond. Samen keken we de documentaire en naderhand openden we het gesprek over eigen uitdagingen en ervaringen. Een hele waardevolle avond met veel mooie inzichten, inspiratie en gesprekken.