Mensgericht leiderschap: “Bied nabijheid die past bij de situatie en de persoon”
Mensgericht leiderschap is niet zomaar een modeterm bij ICM; het is de kern van onze leiderschapsfilosofie. We duiken dieper in dit belangrijke thema in deze interviewserie, waarin we de schijnwerpers richten op leiders die echt het verschil maken. Mensgerichte leiders plaatsen de mens voor de functie en creëren een stimulerende plek waar mensen zichzelf kunnen zijn, zich gewaardeerd voelen en verder kunnen komen dan ze zelf dachten te kunnen. In deze serie delen zij hun meest bepalende momenten en inzichten, die ons allemaal kunnen inspireren om betere leiders te worden.
Joyce Nanarjaïn is zo’n leider. Van nature gedreven om anderen te helpen, vond ze haar roeping in de jeugdhulpverlening. Na 20 jaar toewijding is ze sinds een jaar leidinggevende en combineert ze haar natuurlijke mensgerichtheid met effectief leiderschap. Joyce: “Mensgerichtheid zit in mijn karakter. Voor mij was het de kunst om te leren hoe dit hand in hand gaat met leidinggeven.”
Wie ben je en in welke organisatie werk je?
“Ik ben Joyce, 38 jaar oud en moeder van drie kleine kinderen. Mijn passie voor hulpverlening ontstond al vroeg; als ik een dakloos persoon zag, wilde ik die helpen en vroeg ik aan mijn moeder hoe ik dit kon doen. Mijn reislust heeft deze drang alleen maar versterkt omdat ik veel mensen in de meest uiteenlopende culturen en levensomstandigheden zag.”
“Daarom koos ik op mijn zestiende voor de studie ‘maatschappelijk werk en dienstverlening’. Twee jaar later begon ik tijdens die studie met een stage bij de jeugdhulpverleningsorganisatie waar ik nu, twintig jaar later, nog steeds met veel liefde en toewijding werk. Ik heb hier ongelooflijk veel geleerd, uitdagingen overwonnen en mezelf flink ontwikkeld. Van groepsbegeleider tot ambulant werker in de pleegzorg, elke rol heeft bijgedragen aan mijn groei als mens en als leider.”
Hoe ben je doorgegroeid tot leidinggevende?
“Het leven stond niet stil; ik werd drie keer moeder, wat mijn carrière tijdelijk op een lager pitje zette. Maar twee jaar geleden diende zich een gouden kans aan. Mijn ambities werden serieus genomen en besproken met de directeur, wat leidde tot een ontwikkeltraject richting management. Ik zou starten met de opleiding Hoger management voor Zorg en Welzijn bij ICM en geleidelijk groeien in mijn nieuwe rol.”
“Toen kwam er onverwacht een project voorbij waarbij ik als leidinggevende kon inspringen. Na een dag nadenken, besloot ik: dit is mijn kans! Ik zei ‘ja’, zonder volledig te beseffen waar ik aan begon. Het was een wilde rit, maar ik ben trots op wat er, met hulp van velen, is bereikt. Nu, een jaar en vier maanden later, is alles in een stroomversnelling geraakt en geef ik (door onverwachte omstandigheden) leiding aan bijna de helft van de organisatie!”
Wat is voor jou mensgericht leiderschap?
“Voor mij is mensgericht leiderschap op maat leidinggeven terwijl je de mens achter de werknemer blijft zien. Het is van groot belang dat je rekening houdt met dat iedereen anders is en andere behoeftes heeft. De een heeft meer begeleiding nodig, de ander meer richting. Het is mijn taak om te vragen: “Wat heb je nodig?” en “Hoe kan ik helpen als het moeilijk wordt?”.
“Beschikbaarheid en nabijheid zijn cruciaal, maar altijd afgestemd op de persoon en de situatie. Ik wil duidelijk zijn, beslissingen nemen en mijn team aanmoedigen om zelfstandig te handelen, maar ik ben er ook om te helpen en besluiten te nemen als dat nodig is.”
“Het is belangrijk dat mijn team weet dat ze bij mij terecht kunnen, vooral in onze complexe werkomgeving. Ik begrijp de uitdagingen van het werken met de doelgroep en wil zo toegankelijk en flexibel mogelijk zijn voor vragen of hulp. Daarin is het belangrijk dat ik goed voor mezelf blijf zorgen zodat ik er optimaal kan zijn voor mijn team.”
“Mijn leidinggevende is een geweldig voorbeeld; ze is stimulerend, vertrouwt me en biedt een veilige leeromgeving. Ze daagt me uit om zelf oplossingen te vinden en ondersteunt me wanneer nodig. Daarnaast is er openheid om feedback te bespreken, mag ik leren van fouten, en laat ze me soms een middagje vrij nemen als dat echt is wat ik nodig heb. Ik ervaar dus zeker psychologische veiligheid, wat heel belangrijk is voor mensgericht leiderschap.”
Heb je praktische voorbeelden hoe jij mensgericht leiderschap toepast?
“Ik sluit structureel aan bij de teamvergaderingen van de teams die ik aanstuur. Zo leer ik iedereen goed kennen, weten we wat we aan elkaar hebben, heb ik goed door wat er speelt en kunnen werknemers op een laagdrempelige manier vragen stellen. Ook voer ik met al mijn individuele werknemers minstens één keer per jaar een ontwikkelgesprek waarbij we niet alleen werk bespreken, maar ook privésituaties, ontwikkelbehoeftes en ambities. Daarnaast probeer ik iedere week op de locaties binnen te lopen om te horen en zien hoe het gaat, waarbij ik kies voor wisselende dagen zodat ik verschillende mensen zie. Regelmatig bel ik werknemers of stuur ik ze een appje als ik weet dat ze een pittige dag hebben (gehad) of als er iets is voorgevallen.”
“Ik wil dus dat iedereen heel duidelijk voelt ‘we doen dit samen’, allemaal vanuit ons eigen perspectief en functie.”
Was er een specifiek inzicht dat je opdeed in je baan als leidinggevende waardoor je mensgericht(er) leiding bent gaan geven?
“Afgelopen jaar had een werknemer in mijn team het lastig. Dat merkte ik aan zijn houding en de uitspraken die hij deed. Ik zocht het gesprek op, luisterde en leerde over wat er in zijn rugzak zat. Samen ontdekten we hoe zijn unieke ervaringen hem juist sterker maakten in zijn rol.”
“Dit waren hele persoonlijke en diepe gesprekken. Maar toen de verandering uitbleef, stond ik voor een raadsel. Ik realiseerde me dat ik te veel een hulpverlener speelde, terwijl hij meer nodig had. Dus veranderde ik mijn aanpak: ik bood herkenning, maar stelde ook duidelijke verwachtingen en maakte concrete afspraken. En dat werkte! Bepaalde patronen werden al snel doorbroken in zijn gedrag.
“Het was een les in het stellen van grenzen, het onderscheiden van gedrag en persoon, en het samenwerken om uitdagingen op de werkvloer aan te gaan. Deze ervaring leerde me hoe mensgerichtheid en leiderschap hand in hand gaan. Het bevestigde dat iedereen gezien en gehoord wil worden. Als leider is het mijn taak om dat te waarborgen, maar ook om duidelijke afspraken te maken over gedrag en de volgende stappen. Zo blijf ik trouw aan mezelf, de opdracht waar we voor staan en mijn team.”
Ontdek meer over mensgericht leiderschap in onze gratis e-learning
Op basis van 20+ jaar ervaring met leiderschaps- en managementprogramma’s, literatuuronderzoek en in samenwerking met ervaren leiders ontwikkelden we een model van mensgericht leiderschap. In onze e-learning gaan we hier tot in detail op in. Aan de hand van negen kenmerken helpt deze e-learning je te reflecteren op hoe jij mensgericht leidinggeeft. Ook hoor je leiders uit verschillende organisaties aan het woord over hoe zij mensgericht leiderschap toepassen in de praktijk.
Vraag de e-learning hieronder aan om een goede indruk te krijgen van onze visie op leiderschapsontwikkeling en ontvang maandelijks onze nieuwsbrief vol inspiratie en leermogelijkheden voor leiders.