Waarom Inclusief Leiderschap nu extra belangrijk is en hoe je als leider een inclusieve werkomgeving creëert

Misschien herken je het wel: je bent leidinggevende en merkt dat de wereld en daarmee jouw werkplek steeds sneller verandert. Onze samenleving kent veel diversiteit. Veel leidinggevenden ervaren dat het uitdagend kan zijn om een inclusief team te creëren en aan te sturen. Tijdens de training Inclusief Leiderschap leer je hoe je een betrokken, inclusieve leider wordt en wat het effect hiervan is op je team. Annika Meerman, Product Manager bij ICM, lanceerde recent de training en vertelt er in dit artikel meer over.

Wat is Inclusief Leiderschap?

“In de basis is er een verschil tussen diversiteit en inclusie, maar de twee termen kunnen niet zonder elkaar bestaan. Diversiteit gaat, simpel gezegd, over zowel waarneembare als onwaarneembare verschillen. Dit kan van alles zijn, zoals huidskleur, leeftijd, seksuele voorkeur of gender. Inclusie gaat over wat je doet met die verschillen. Hoe creëer je een omgeving waarin alle individuen zich welkom voelen, waarin ze zichzelf kunnen zijn en gelijke kansen krijgen?

Als leidinggevende speel je hier een grote rol in. Mensen voelen zich van nature verbonden met personen die op hen lijken. Dit zie je ook terug in de werving en selectie van nieuw personeel. We zijn geneigd om mensen die op ons lijken positiever te beoordelen. Als gevolg daarvan worden deze mensen sneller aangenomen. Door alleen maar gelijkgestemden aan te nemen, creëer je geen diverse omgeving. Het is goed om je hier bewust van te zijn. Ook blijkt uit onderzoek dat leidinggevenden het gevoel van inclusie op de werkvloer voor 70% beïnvloeden (Bourke en Titus 2020). Je hebt als leidinggevende dus veel impact op zowel de diversiteit van je team als in hoeverre teamleden zich welkom en veilig voelen. Dit heeft ook betrekking op hoe betrokken iemand zich voelt bij een team, wat weer ten gunste komt van de kwaliteit van het werk.”

Waarom is inclusief leiderschap belangrijk?

“Het was altijd al belangrijk, maar ik denk dat het in deze tijd extra belangrijk is. Onze wereld wordt steeds complexer en verandert steeds sneller. We leven in een kenniseconomie: banen zijn enorm veranderd de afgelopen decennia. Bovendien staan we wereldwijd voor enorme uitdagingen – denk aan de klimaatcrisis of de vluchtelingencrisis. Hiervoor is het noodzakelijk om veel meer te gaan samenwerken, te innoveren en hierbij gebruik te maken van alle kennis, expertise en verschillende perspectieven die er zijn. De leiders van nu spelen hier een belangrijke rol in.”

Heb je het gevoel dat veel organisaties dit nu nog missen?

“Hier hebben we zeker nog stappen in te maken. Het begint allemaal met bewustzijn. Wanneer je in organisaties hoort dat ‘er geen probleem is, iedereen welkom is en iedereen kan zeggen wat ‘ie wil’, dan weet je bijna zeker dat er blinde vlekken zijn. Om de wereld te kunnen begrijpen, versimpelen we als mens nu eenmaal informatie die bij ons binnenkomt, zo zijn we geprogrammeerd. Onze hersenen hebben miljoenen stukjes informatie per seconde te verwerken. Het is dus niet gek dat we, in een poging die informatie behapbaar te maken, versimpelen, met onbewuste vooroordelen tot gevolg. Als je je hier bewust van wordt, dan kun je zelf actief anders gaan handelen. Een mooi voorbeeld vind ik de documentaire De blauwe familie, die gaat over uitsluiting bij de politie. Naar aanleiding van deze documentaire realiseerde een agent dat hij zich bij sommige aanhoudingen liet leiden door zijn vooroordelen. Sindsdien spreekt hij zich actief uit, om zo het bewustzijn binnen de politie te vergroten en het gesprek te starten. Het onderwerp nodigt uit om naar jezelf te kijken, bewust anders te handelen, én jezelf uit te spreken. Pas dan kan er een cultuurverandering op gang komen.”

ICM biedt sinds kort de training Inclusief Leiderschap aan. Hoe ziet de training eruit? Wat leer je tijdens de training?

“De training is heel ervaringsgericht. Op de eerste dag leggen we de basis en leer je meer over diversiteit, inclusie en zaken als taalgebruik. Je zult ook actief ervaren en focussen op wat uitsluiting met je doet. Op dag twee gaan we onder andere dieper in op psychologische veiligheid, groepsdenken, wenselijk en onwenselijk gedrag, en is er een gastspreker aanwezig. Op de derde en laatste dag leer je onder andere het geleerde toe te passen op je eigen team.

Zaken zoals diversiteit, inclusie en veiligheid liggen te vaak nog alleen bij HR, terwijl leidinggevenden dus een grote invloed hebben op deze elementen en juist hard nodig zijn bij het proces. Tijdens de training leer je daarom als leidinggevende echt te luisteren naar je teamleden en krijg je tools aangereikt om de diverse talenten in het team te benutten. Uit onderzoek blijkt dat wanneer je als leidinggevende in staat bent om de verschillen die er zijn optimaal te benutten, teams innovatiever worden, besluitvorming sterker wordt én de prestaties van je team duurzaam verbeteren. Tijdens de training leg je hier een goede basis voor.’’

Voor wie is de training Inclusief Leiderschap?

“Deze training richt zich echt op leidinggevenden. Je kijkt eerst naar jezelf, dan naar je team en hoe je veiligheid waarborgt en tot slot krijg je tools om in de praktijk te brengen. Jij en je team staan centraal.”

Wat wil je aan iemand meegeven die twijfelt om de training te volgen?

“Als je aarzeling voelt, denk ik dat je juist veel uit de training zult halen. Een gedeelte van de spanning of het ongemak is ook het gesprek aangaan, maar als je daartoe bereid bent, kun je aan de slag. Daarom is het ook een concrete training: door de tools die je aangereikt krijgt, wordt het praktisch. Het is belangrijk om te onthouden dat inclusief leidinggeven een constant proces is. Maar zodra je er actief mee aan de slag gaat, is het echt een verrijking.”

Meer informatie

Wil je meer weten over de training Inclusief Leiderschap? Hier kun je de training bekijken en je inschrijven! Als je overige vragen hebt over deze of andere trainingen, dan kun je telefonisch contact opnemen met onze studieadviseurs via 030 – 29 19 888. Zij helpen je graag bij het zoeken naar een opleiding of training die bij jou past.

Bron

Bourke, Juliet, en Andrea Titus. 2020. “The Key to Inclusive Leadership.” Harvard Business Review, 6 maart 2020. https://hbr.org/2020/03/the-key-to-inclusive-leadership.