Pieter de Jager: “Als trainingsacteur bij ICM help ik mensen hun werk op een leukere en effectievere manier te doen”

Even voorstellen… Dit is Pieter de Jager! Pieter kwam ooit als invaller binnen en nu is hij al meer dan 16 jaar trainingsacteur bij ICM. Trainingsacteurs spelen een belangrijke rol binnen veel opleidingen van ICM. Een trainingsacteur geeft cursisten de kans om gesprekstechnieken in een veilige setting te oefenen en aan te scherpen. In een leuk en open gesprek sprak ik Pieter over zijn functie als trainingsacteur bij ICM.

Wat is en doet een trainingsacteur?

“Een trainingsacteur stelt cursisten in staat om nieuw gedrag uit te proberen, vaak op het gebied van soft skills en gesprekstechnieken. Het doel hiervan is dat cursisten nagaan wat (in)effectief is in hun gedrag en hoe ze nog effectiever kunnen worden.”

“Als trainingsacteur maak je de oefensituatie zo realistisch mogelijk: deze moet zo dicht mogelijk bij de praktijk liggen. Samen met de trainer bied je cursisten de mogelijkheid om meerdere situaties en gesprekstechnieken uit te proberen om na te gaan wat wel en niet werkt. Belangrijk daarbij is dat de cursist altijd een succeservaring heeft bij het oefenen. Ik wijs cursisten erop dat ander gedrag ook een ander effect heeft. Samen kijken we welk gedrag het meest effectief is en zorgen we ervoor dat de cursist precies weet hoe hij of zij dit gedrag kan inzetten.”

“Vaak merk ik dat deelnemers de theorie van een opleiding prima snappen, maar dat het praktisch toepassen ervan nog een level dieper gaat en lastiger is. De kans op succesvolle toepassing van gedrag in de praktijk wordt groter als mensen het al eens ‘droog’ geoefend hebben. Dit is precies mijn rol: als trainingsacteur stel ik cursisten in staat om zo natuurgetrouw mogelijk te reageren en handelen in een oefening.”

Hoe zorg je voor een succeservaring van een cursist?

“Door middel van time-outs tijdens het oefenen. Deze geeft de trainer of de trainingsacteur aan, maar kunnen cursisten ook zelf inzetten. Tijdens zo’n time-out krijgt de cursist een bepaalde tip of suggestie, waarna hij of zij hier gelijk mee aan de slag gaat. Stel dat iemand het lastig vindt om ‘nee’ te zeggen en dit gaat nog niet naar wens, dan stoppen we en krijgt de cursist een tip waarna hij of zij die tip meteen kan uitproberen.”

“Wanneer het gedrag van een cursist effectief is, merkt hij of zij dat meteen aan mijn gedrag. Ik zeg altijd: gedrag roept gedrag op. Een goede trainingsacteur reageert realistisch, dus als een deelnemer ander gedrag inzet, reageer ik ook anders. Als een cursist dus effectief gedrag inzet, dan zie je dat in mijn reactie en ervaart diegene het succes. Het ervaren van dat effect is belangrijk, daarmee stimuleer je cursisten om het gedrag ook in de praktijk toe te passen.”

Wat vind je leuk aan het werk als trainingsacteur?

“Ik vind het zo gaaf dat mijn werk elke dag anders is, omdat ik elke dag met een andere groep mensen werk. De branches waar ICM werkt zijn super divers: de ene dag werk ik bij de NOS, de andere dag ga ik aan de slag bij een zorginstelling of IT bedrijf. Die afwisseling vind ik heel leuk!”

“Daarnaast vind ik het vak van trainingsacteur zo leuk omdat ik erg van improviseren houd. Als trainingsacteur weet je eigenlijk nooit welke cases je gaat oefenen, cursisten komen op het moment zelf met een situatie. Dat improviseren en niet weten wat er gaat gebeuren, vind ik erg inspirerend.”

“Tenslotte staat bij trainingsacteurs de spotlight op de deelnemer, terwijl bij acteurs op toneel en tv de spotlight op de acteur zelf staat. Dat vind ik een heel belangrijk kenmerk van trainingsacteurs: zij zijn dienend aan het leerproces. Veel cursisten vinden het spannend om met een trainingsacteur aan de slag te gaan, maar als je duidelijk maakt dat je er bent voor een cursist om iets te leren en dat het gaat om het oefenen, werkt het altijd. Trainingsacteren is dus een hele praktische manier om mensen te helpen hun werk op een leukere, effectievere en fijne manier uit te voeren. Dat helpen zit ook erg in mij als persoon en geeft mij veel voldoening.”

Wat typeert jou als trainingsacteur?

“Mijn motto bij alle trainingen is dat ik erg geloof in de combinatie van vriendelijkheid en duidelijkheid. Daarnaast past laagdrempeligheid, flexibiliteit en ondersteunend zijn goed bij mij. Bovendien vind ik humor erg belangrijk, ik geloof in lachend leren. Zelfs bij pittige situaties is het belangrijk om humor in te zetten, misschien juist wel meer. Dat geeft lucht en stelt mensen op hun gemak. Het gebruik van humor is een tweede natuur van mij: het is niet dat ik bewust denk ‘ik ga nu eens iets met humor doen’, dat gaat vanzelf.”

Wat is je mooiste ervaring als trainingsacteur?

“Ik heb door de jaren heen ontzettend veel mooie ervaringen gehad. Toch blijven twee ervaringen me altijd bij. Zo ben ik eens door een boom van een kerel omhelsd na een oefening omdat hij zei dat hij zo ontzettend blij was dat hij de situatie had geoefend. Het was een doorbraak voor hem en ineens wist hij hoe hij het op zijn werk moest doen. Hij was positief geraakt en gaf aan dat er een enorme last van zijn schouders viel.”

“Ook zei ooit iemand tegen me: “ik heb in deze tien minuten oefenen met jou meer geleerd dan de afgelopen tien jaar”. Die persoon had de ene openbaring na de andere: “Oh, kan ik dit zo zeggen? Kan ik dit zo doen?”. Dat was bijzonder en natuurlijk een heel leuk statement om te horen. Dit is naar mijn idee typerend voor de kracht van trainingsacteren: in een korte oefening van tien tot vijftien minuten bereik je veel en geef je mensen het vertrouwen dat ze het geleerde toe kunnen passen in de praktijk.”