Presteren onder druk – hoe doe je dat?

Onder druk presteren, het blijft een raar fenomeen. De één is als het er echt om gaat op zijn best, de ander faalt opzichtig. Hoe zit dat bij jou?

Stress leidt niet per se tot de beste prestatie

Als ik mijn oren te luister leg in mijn directe omgeving, lijkt het alsof wij druk en stress vooral nodig hebben om te presteren. ‘Ik maak mijn presentatie pas de avond ervoor’ of: ‘Ik schrijf mijn beste teksten als ik weet dat over een uur de deadline afloopt’. Zeker in dit laatste voorbeeld spreek ik uit ervaring dat dit niet voor iedereen geldt. Natuurlijk, een zekere dwang om de handen uit de mouwen te steken ervaren wij meestal als nuttig en aangenaam. Maar dat stress per definitie tot de beste prestatie leidt, kan ik – eenmaal achter de pc – niet onderschrijven.

‘Zijn’ in het nu

Tegelijkertijd realiseer ik mij dat als ik voor grote groepen spreek – als presentator, trainer of acteur – ik juist wel positief beïnvloed raak door spanning en nervositeit. Deze randvoorwaarden lijken zelfs essentieel om sterk voor de dag te komen en cursisten en bezoekers daadwerkelijk te raken. Gewoon zonder al te veel voorbereiding, ‘zijn’ in het nu.

Wat heb je nodig om onder druk te presteren?

Dit klinkt wellicht boeddhistisch, maar het is vooral belangrijk om te weten wat je nodig hebt om onder druk te presteren. Zolang ik maar mag zijn wie ik ben, in al mijn afwijkingen en eigenaardigheden, lukt dat steeds beter. ‘Leg de lat niet te hoog’, houd ik mijn cursisten altijd voor. Zet je zelf niet onnodig onder druk. De wereld vergaat niet als je een keer minder goed voor de dag komt. En je raakt je baan ook niet kwijt!

Angst overwinnen

Ik spreek uit ervaring. Vroeger was ik ook zenuwachtig, onzeker en had ik podiumangst. Het liefst wilde ik verdwijnen, opgaan in de menigte. Die angst heb ik jaren terug overwonnen, omdat ik mij steeds meer ging realiseren dat ik er wel mocht wezen, dat mijn cursisten en publiek mij wel “oké” vonden, ook als ik een keer een foutje maakte of mij minder had voorbereid. Want zelfs op die dagen lag mijn vrouw ’s nachts nog liefdevol tegen mij aan in bed! Waar maak je je dan nog druk om?