
Uitdaging
Hoe maak je verbinding bij leren op afstand?
Leren op afstand kent voor- en nadelen. Zonder reistijd leren van en met mensen uit het hele land (of zelfs de wereld) bevalt ons bijvoorbeeld goed. Tegelijk kan fysieke afstand ook letterlijk voor afstandelijkheid zorgen. Toch hoeft dat laatste zeker niet het geval te zijn, vindt Flor Gerritsen, trainer en onderwijskundige bij ICM. Met de juiste trainingstechnieken kun je zorgen voor een sterke online verbinding. Meer daarover vertelt ze in dit artikel.
De kracht van verhalen
Naast dat Flor trainer en expert is op het gebied van Leren & Ontwikkelen, is zij ook fervent storyteller. Ze is gefascineerd door verhalen en zet deze graag in bij leren en ontwikkelen. Flor: “Verhalen geven bijeenkomsten meer impact. Ze stimuleren onze emoties en die stimuleren op hun beurt ons geheugen. Natuurlijk zorgen persoonlijke verhalen daarnaast ook voor verbinding en maken ze het leren van nieuwe dingen leuker.”
Hoe Flor verhalen inzet? Bijvoorbeeld door deelnemers bij de eerste kennismaking een object in huis te laten pakken en daar iets over te vertellen. Waar de een blij haar favoriete theemok toont, komt een ander aan met een bijzonder boek of souvenir. Reken maar dat dat persoonlijke verhalen oplevert en dat je elkaar beter leert kennen. Ook het bespreken van uitdagingen of ervaringen rondom een bepaald leerthema of de huidige coronasituatie geeft verdieping, herkenning en verbinding. Waar sommigen zich nu bijvoorbeeld lastig kunnen concentreren en zich alleen voelen, kunnen anderen bijvoorbeeld door aanwezigheid van kinderen niet goed in een leermodus komen. Erover praten maakt dat mensen zich gehoord voelen en dat er een open sfeer ontstaat waarin mensen dingen met elkaar delen.
Flor: “Als je een training afdraait en voorbijgaat aan de huidige thuissituatie van deelnemers, dan sla je echt de plank mis. Bij online trainen moet je nog meer dan bij een fysieke training éérst verbinding maken en daarna pas naar de inhoud.”
Doe online andere dingen dan offline
De hele dag met een koptelefoon naar hetzelfde scherm staren maakt moe en is lang niet altijd leuk. Daarnaast draait ons hoofd tijdens trainingen overuren en dat is intensief. Bij bijeenkomsten die fysiek plaatsvinden kun je als trainer deelnemers af en toe op pad sturen voor een opdracht of ontspanning, maar online werken is nu eenmaal statischer. Dat maakt het extra belangrijk om online andere dingen te doen dan fysiek.
Aan mensen die een fysieke training willen ombouwen naar een online variant, geeft Flor de tip: “Zet je training niet één op één om. Bekijk bijvoorbeeld kritisch of je pure kennis en theorie allemaal in je online les wilt behouden, of dat je naar alternatieven moet zoeken. Bijvoorbeeld door werkvormen voor of na de training te plannen of door individuele, offline momenten te creëren. Je wilt in ieder geval vermijden dat mensen de hele tijd naar een scherm moeten kijken. Naast regelmatige interactie en af en toe een offline opdracht, raad ik ook aan vaak uiteen te gaan in subgroepen: dat creëert intimiteit en onderlinge verbinding.”
Boots offline situaties na
Probeer hetgeen we fijn vinden aan offline situaties na te bootsen. Is het voor bepaalde opdrachten bijvoorbeeld nuttig dat mensen zich in de ruimte bewegen? Gebruik dan tools of softwareprogramma’s waarbij deelnemers hun eigen avatar kunnen besturen. Dit is heel nuttig bij bijvoorbeeld systemisch werken, waarbij het gaat om verhoudingen tussen mensen. Is het wenselijk dat mensen buiten even een frisse neus halen of even individueel aan een opdracht kunnen werken? Geef daar dan de ruimte voor. Of wil je samen met deelnemers geeltjes plakken en aantekeningen maken op een bord? Ook daar zijn online mogelijkheden voor. Er zijn enorm veel nieuwe tools, werkvormen en programma’s die online leren faciliteren.
Fijne werkvormen die je exclusief online gebruikt
In het begin van dit artikel stipten we kort al aan dat online leren voor- en nadelen heeft. Nog even terug naar die voordelen. Niet elke deelnemer van een training spreekt zich even graag uit in een groep. Bepaalde online werkvormen, waarbij je bijvoorbeeld de chat inzet, geven meer dan in een fysieke training de introverte deelnemer de ruimte om zich in zijn of haar eigen tempo uit te spreken en te leren. Niet iedereen hoeft zich even vaak uit te spreken, maar het is wel belangrijk dat iedereen zijn of haar leerbehoefte vervuld ziet. Een tip voor trainers is daarnaast om sociale activiteiten af te wisselen met individuele opdrachten.”
Online leren: ook in de toekomst?
Flor hoopt dat we in de toekomst offline én online leren combineren. Een krachtige mix helpt deelnemers flexibel te leren en maakt het ook makkelijker het geleerde te integreren in de werkpraktijk. Zo kunnen we eenvoudig en laagdrempelig intervisie en coachsessies tussen trainingsdagen in plannen. We leren dan niet meer alleen in een afgesloten leslokaal ver van de realiteit, maar ook óp de werkplek, gedurende een werkdag waarbij je leerinterventies direct toepast.
Momenteel verdiepen we ons volop in de mogelijkheden en toepassingen van hybride werken. We delen daar binnenkort meer over. Nu al met ons erover in gesprek? Dat vinden we leuk! Stuur een berichtje naar flor.gerritsen@icm.nl of bel naar 030 – 70 22 226.
Hulp nodig bij het online verzorgen van bijeenkomsten, trainingen of workshops in of vanuit jouw organisatie?
Als ervaren online opleider staan we voor jou en jouw organisatie klaar. Via korte trainingen helpen we trainers en opleiders om meer vertrouwd te raken met online trainen en we reiken handvatten aan om ook op afstand verbinding, veiligheid én energie te creëren. Ook kunnen onze consultants, zoals Flor, je begeleiden bij het ombouwen van opleidingstrajecten naar online en hybride vormen. Op deze pagina lees je meer over hoe we je kunnen ondersteunen.