Wat we van wilde dieren kunnen leren: van wildlife dierenarts naar coach
Voor haar rol als dierenarts bij ARTIS en Stichting Aap was Martine van Zijll Langhout wildlife dierenarts in Afrika. Tijdens dit werk kwam ze erachter hoeveel westerse mensen kunnen leren van wilde dieren en het leven in het wild. Deze inzichten beschrijft ze in haar boek ‘Over Leven in het Wild’, wat een bundeling is van levenslessen, persoonlijke ontwikkeling en avontuur.
Martine wilde meer mensen ondersteunen in hun persoonlijke ontwikkeling en ruimte geven aan haar fascinatie voor levensveranderende gesprekken en de invloed van onze mind-set. Daarom koos ze voor de ICM Coachingsopleiding. Tijdens een wandeling in de bossen van Baarn sprak ik Martine over haar ervaringen. In dit artikel lees je wat ze leerde in de opleiding en hoe ze het geleerde inzet in haar werk als coach.
Wat een bijzonder carrièrepad heb je bewandeld! Hoe zag dit er precies uit?
“Het eerste jaar na mijn middelbare school werd ik uitgeloot voor de opleiding diergeneeskunde in Utrecht. Daarom ging ik naar Californië om als vrijwilliger te werken in een groot opvangcentrum voor wilde zeezoogdieren, zoals zeeleeuwen en zeeolifanten. Daar ontdekte ik mijn passie voor natuurbehoud en de wildernis. Het jaar erop startte ik mijn studie diergeneeskunde in Utrecht, waarbij ik koos voor de specialisatie gezelschapsdieren. Tijdens mijn studie heb ik regelmatig stage gelopen in wildparken en opvangcentra in het buitenland, om ook ervaring op te doen met wilde dieren. Na mijn studie werkte ik eerst vier jaar als gezelschapsdierenarts en veearts in Nederland en Engeland. Stiekem was ik toen al bezig met het coachen van mensen, namelijk de baasjes van de dieren. Met hen ben je continu in gesprek en het (mentaal) ondersteunen en begeleiden van de eigenaar komt de gezondheid en het welzijn van het dier ten goede. Toen al haalde ik hier veel voldoening uit.”
“In 2015 volgde ik een master in Londen om wildlife dierenarts te worden. Daarna ben ik naar Afrika gegaan waar ik jaren heb gewerkt als dierenarts in het wild, onder andere met gorilla’s, olifanten en neushoorns. Ook gaf ik cursussen aan studenten van over de hele wereld. Zij gingen met mij mee op pad en als mentor begeleidde ik ze in hun ontwikkeling tot wildlife dierenarts. Na een tijd in Afrika besloot ik tijdelijk terug te gaan naar Nederland om mijn familie vaker te kunnen zien. Deze tijd in Nederland was erg fijn en ik besloot te blijven. Nu ben ik dierenarts in ARTIS en bij Stichting Aap. Daarnaast ben ik inmiddels zelfstandig coach. Als onderdeel daarvan begeleidde ik deze zomer voor de eerste keer een wildernis trail naar Botswana, waarin ik mijn ervaringen als wildlife dierenarts en coach inzet om deelnemers te verbinden met de natuur, de dieren en zo ook met zichzelf. We laten deelnemers grenzen verleggen en uit hun comfortzone komen.”
Waarom koos je voor de ICM coachingsopleiding?
“Ik wilde altijd al een boek schrijven over de lessen die ik leerde van wilde dieren en mijn leven in het wild. Toen de tijd zich aandiende, ben ik meteen gaan schrijven. Het resultaat is mijn boek ‘Over Leven in het Wild’. Met mijn persoonlijke verhaal hoop ik de lezer te inspireren om dichter bij de natuur en zichzelf te komen, ook als je hiervoor buiten je comfortzone moet gaan. Het is mijn grote missie om mensen te inspireren en te helpen om uit hun hoofd te komen en meer vanuit hun hart te leven. Ofwel: meer te voelen en minder te denken.”
“De reacties op mijn boek zijn hartverwarmend. Mensen schrijven me brieven waarin ze delen dat ze eindelijk stappen zetten die ze eerder nooit durfden te zetten. Daar word ik erg blij van. Een paar mensen vroegen me, na het lezen van Over Leven in het Wild, of ze door mij gecoacht konden worden. Zo kwam ik op het idee om professioneel coach te worden. Ik vond het van belang om een gedegen opleiding tot coach te volgen, zodat ik de juiste kennis en vaardigheden had om professioneel en kundig aan de slag te gaan. Daarom koos ik voor de ICM Coachingsopleiding.”
Wat leerde je in de ICM coachingsopleiding?
“De opleiding was ontzettend leuk en leerzaam. De groep mensen was fijn en samen gingen we meteen de diepte in. Ik leerde vooral hoe je een goed coachtraject opbouwt en structuur aanbrengt in een coachgesprek. Elke coachsessie begint met een coachvraag, deze moet ik als coach helder hebben en hier moet ik me op richten. Het gaat om deze vraag en om wat de coachee wil bereiken met de gesprekken.”
“Daarnaast leerde ik mezelf in de opleiding ontwikkelen van mentor tot coach. Eerst was ik een mentor die advies gaf, onder andere over het worden van een (wildlife) dierenarts. Nu ben ik een coach die op een objectieve manier naar de coachee en zijn of haar vraag luistert en doorvraagt. Ik vind het ontzettend leuk om samen met de coachee uit te zoeken wat zijn of haar talenten zijn en waar zijn of haar hart sneller van gaat kloppen, om vervolgens stappen in die richting te zetten. Ik geniet ervan om met een coachee mee te leven en elke stap – klein of groot – te vieren.”
Hoe pas je jouw eigen inzichten en geleerde kennis toe in de praktijk als coach?
“Ik gebruik veel van de inzichten die ik opdeed als (wildlife) dierenarts in mijn werk als coach. In de natuur wordt ieder levend wezen geaccepteerd, exact zoals hij of zij is. Dit wil ik mensen meegeven en zo benader ik mijn eigen coachees. Een andere les die we leren van wilde dieren is dat luieren mag, zonder schuldgevoel. Efficiënt met je energie omgaan, je talenten kennen en goed voor jezelf zorgen is cruciaal om te overleven in de wildernis. Dit geldt ook voor ons als mens. De grootste oorzaken van dat mensen niet goed in hun vel zitten, zijn vaak een gebrek aan energie en niet voldoende de tijd nemen om op te laden door te doen wat bij je past.”
“Bovendien heb ik in de wildernis zelf ervaren hoe goed het is om uitdagingen aan te gaan en te leren van je ervaringen en vooral van de spannende dingen die je meemaakt. Dit doen wilde dieren ook: tijgers kunnen niet meteen jagen, dit leren ze vooral door veel te oefenen. Daarom geef ik mijn coachees graag mee hoe goed uitdagingen voor ons zijn. Ik stimuleer ze om te oefenen en dingen gewoon te doen, stap voor stap, ook als het spannend is. Waar wil je heen, wat zit in je hart, wat wil je bereiken? Als je dat goed weet, komen de mooiste dromen uit!”
Over Leven in het Wild
Wil jij weten wat je kan leren van wilde dieren en het leven in het wild? Wil jij weten hoe je uit je hoofd komt, meer vanuit je hart leeft en uit je comfortzone stapt? Lees dan het verhaal van Martine in Over Leven in het Wild. Bij de aanschaf van Over Leven in het Wild in de webshop van het Wereld Natuur Fonds, steun je hun natuurbehoudsprojecten.