Hoe vergroot je verbintenis op de werkvloer?

De laatste jaren krijgt het thema ‘verbinding’ veel aandacht. Zelfstandig organisatieadviseur en ontwikkelcoach Durk Piet de Vries is van mening dat er meer nodig is dan verbinding voor het creëren van de ideale werkomstandigheden waarin werknemers kunnen floreren. Hij vindt dat we onze aandacht moeten richten op de follow-up van verbinding: ‘verbintenis’. Voor verbintenis zijn open gesprekken nodig over wie we zijn, waar we vandaan komen, wat ons helpt en waar we naar op weg zijn. Het gaat erom dat we aandacht geven aan het systeem waar we uit voortkomen.

De mal die ons kenmerkt

Op het moment dat we stress ervaren of het spannend wordt in ons leven, keren we van nature terug naar het gedrag dat we hebben aangeleerd in het eerste ‘team’ uit ons leven. Dit is het team waarin je bent geboren: je gezin van herkomst of als kind van een alleenstaande ouder, je familie of een ander team. In dit eerste team waren de regels impliciet en de rollen natuurlijk verdeeld. Het is je eerste vorming en hechting, waar veel rijkheid maar ook veel lastigheid in zit. Durk Piet duidt dit team aan als de mallemolen waar je in terechtkomt. Hij geeft het deze naam omdat deze ‘mal’ ons altijd kenmerkt, vaak zonder dat we dit bewust merken. Later in je leven tekenen andere systemen je, zoals school, werk en (liefdes)relaties.

Bewustzijn van elkaars mal

Hoewel ieders mallemolen zo van invloed is op ons dagelijkse handelen, zijn we ons vaak niet bewust van de systemen die onze werknemers of collega’s hebben gevormd. We praten op de werkvloer te weinig over onze herkomst en de normen, waarden en manieren die hieruit voortkomen. Dit terwijl het zo ontzettend belangrijk is om te weten waar iemand vandaan komt. Durk Piet: “Er zit niet voor niks een achteruitkijkspiegel in de auto, het is heel belangrijk om te weten waar iemand vandaan komt om te begrijpen waarom iemand iets op een bepaalde manier doet en wil bereiken. Daarom is het van belang dat er op de werkvloer ruimte komt voor verbintenis en dat we het mens-zijn meer op de voorgrond plaatsen.”

Systemisch kijken in het werk

Tijdens de ICM Kennisparade 2022 verzorgde Durk Piet een workshop over hoe je aandacht besteedt aan ieders mallemolen door systemisch te kijken. Durk Piet: “Mensen bestaan uit één stuk, ons eigen systeem, ons hoofd en lijf zijn met elkaar verbonden, dat vergeten we nog wel eens. Fijn is dat we een hoofd hebben waarmee we kunnen communiceren over wat er gaande is in ons lijf. Om dat te doen moeten we echter wel aandacht geven aan dat lijf en er bewust naar luisteren. Daarbij komt systemisch kijken van pas: het is een manier om te kijken naar het geheel en niet alleen naar wat je ziet en wat aan de oppervlakte zit”

“Systemisch kijken is ook noodzakelijk binnen werk. Als individu maak je in je werk namelijk vaak onderdeel uit van een groter geheel, zoals een team of een organisatie. Dit geheel is een systeem waaraan we aandacht moeten geven. Elk individu binnen het systeem heeft invloed op de sfeer, de (samen)werking en de resultaten. Neem als voorbeeld een team waarin een paar jaar geleden iemand overleden is. Heel heftig. De invloed die dit teamlid voor zijn of haar overlijden had op de dynamiek en werking van het team, is vaak onbewust nog steeds aanwezig. Wanneer een nieuw teamlid niet weet dat deze gebeurtenis plaatsvond, mist de nieuwkomer essentiële informatie over de teamdynamiek. Daarom is het belangrijk om psychologische veiligheid te creëren binnen een team en organisatie als geheel, zodat er ruimte is voor open gesprekken. Pas als die veiligheid er is en gesprekken worden gevoerd, is er mogelijkheid tot verbintenis.”

“De voorwaarde voor het creëren van verbintenis is om te durven verbinden met jezelf. Dat is voor iedereen van belang. Of je een leider bent, leidinggeeft aan een bepaalde afdeling of als professional werkzaam bent, dat maakt niet uit. Alle mensen in een organisatie kunnen een bijdrage leveren aan het creëren van een open en veilige gesprekssfeer waarin ruimte is voor de puurheid van de mens.”

Dit artikel is geschreven naar aanleiding van Durk Piets workshop op de ICM Kennisparade 2022. Ben je benieuwd naar wat voor evenementen we nog meer organiseren? Bekijk hier onze agenda.