Hoe begeleid je als mediator ouders bij het maken van een ouderschapsplan?

Gaan ouders van minderjarige kinderen scheiden? Dan zijn ze sinds 2009 verplicht een ouderschapsplan op te stellen. Als ze er niet direct samen uitkomen, dan kan een familiemediator helpen afspraken te maken. Ook is het slim om een mediator het uiteindelijke plan te laten beoordelen. Jorik van Hulzen is (familie)mediator en mediation docent. Hieronder deelt hij hoe je dit als mediator het handigst aanpakt.

Hoe ziet een goed ouderschapsplan eruit?

Een ouderschapsplan is een op schrift gestelde overeenkomst tussen de ouders en beschrijft de praktische uitvoering van de verantwoordelijkheid die je als ouders hebt. Het richt zich op de toekomst van de kinderen en komt in samenwerking met beide ouders tot stand. De afspraken in het plan variëren van zakgeld en vervoer naar de verblijfplaats van het kind tot communicatie tussen de ouders en ouderavonden op school. In het plan moeten de ouders opnemen hoe vaak ze deze afspraken evalueren en bijstellen.

Rechters zijn tegenwoordig niet meer bereid om uitspraken te doen over alimentatie of de verdeling van de gemeenschap als er geen ouderschapsplan ligt. In de opleiding Specialisatie Familie Mediation leer je hoe je een ouderschapsplan opstelt en over kinderalimentatie, rouw en verlies, samengestelde gezinnen en ouderlijk gezag.

Waar ligt de verantwoordelijkheid van een mediator?

De mediator bewaakt dat alle relevante en verplichte onderwerpen in het ouderschapsplan staan, maar ook dat de belangen van de kinderen daarin zijn meegenomen. Als familiemediator is het zinnig om in gesprek te gaan met de kinderen in kwestie: hoe kijken zij tegen de afspraken aan? Wat vinden zij belangrijk? Tijdens de Familie Mediation specialisatie bij ICM oefen je zulke gesprekken met ervaringsdeskundige trainersacteurs.

Als familiemediator leg je ouders geen regels of adviezen op. Net zoals bij algemene mediation werk je samen met je klanten, informeer je ze over te maken keuzes en wettelijke regels. Je bent dienstbaar aan het doel dat mensen hebben en bevordert het overleg door vragen te stellen over kwesties die ze anders minder makkelijk zouden bespreken.

Het is sterk afhankelijk van je klant in hoeverre je als mediator betrokken bent bij het schrijven van het daadwerkelijke plan. In het ene geval heb je één of twee gesprekken van 1,5 uur, redigeer je en help je bij het concreet formuleren van afspraken. In het andere geval krijgen mensen het zelf niet op papier, voer je vijf gesprekken en neem je als mediator de lead in het schrijven van een plan.

Wat zijn valkuilen voor familiemediators?

Een valkuil voor mediators is om te oplossingsgericht mee te willen denken. Het is moeilijk om geen adviezen te geven, maar als mensen oplossingen opgelegd krijgen door derden, doen ze daar meestal niet zoveel mee. Als ze zélf oplossingen bedenken, dan is de uitvoering ervan veel reëler. Een tip is om de ouders van meet af aan duidelijk te maken dat ze zelf aan de slag moeten. Laat ze zelf zaken uitzoeken, stimuleer creativiteit en formuleer je mogelijkheden objectief, bijvoorbeeld door voorbeelden te geven van hoe andere ouders dingen aanpakten. Vermijd een eigen oordeel zodat de klant jouw idee ook niet hoeft ‘af te wijzen’. En heb er vertrouwen in dat mensen heel goed hun eigen oplossingen kunnen verzinnen!

Familiemediator worden?

In de door MfN erkende specialisatieopleiding Familie Mediation van ICM leer je de juridische, financiële en fiscale regelgeving rondom echtscheiding. Na afloop weet je welke interventies je kunt toepassen om betrokken partijen tot een overeenkomst te laten komen en ben je gespecialiseerd tot geaccrediteerde familiemediator.

Meer over deze opleiding

Bron

Vermeulen, P. (2017). Een ouderschapsplan maken – Praktische tips en adviezen voor ouders die gaan scheiden. Rotterdam, Nederland: WilkerdoN.