Financial: zou jij creatief boekhouden?
Wat doe je wanneer jouw directeur de winst liever wat hoger ziet? Ben jij te verleiden tot creatief boekhouden? En waar ligt jouw grens? Dit zijn belangrijke vragen, vragen die je jezelf regelmatig moet stellen. Want wanneer je als financial niet nadenkt over dit soort ethische vragen, dan kan ook jij betrokken zijn bij het volgende boekhoudschandaal.
Maar hoe doe je dat, bewust bezig zijn met ethiek? Ik heb twee suggesties voor je. De eerste is regelmatig reflecteren. Reflecteren kun je zelf doen, op ieder gewenst moment en op iedere plek. De tweede is intervisie. Voor intervisie heb je anderen nodig. Het liefst gelijkgestemden, bijvoorbeeld vakgenoten. Hieronder worden de twee mogelijkheden kort besproken.
1. Reflecteren: handelen naar eigen waarden
Reflectie kun je zien als een vorm van bewust en gestructureerd nadenken. Je staat stil bij je handelingen, je gedachten of emoties en bezint je erop. Door te reflecteren voorkom je dat je in de waan van de dag doorstormt op een ingezette weg. Met deze methode neem je een pas op de plaats en creëer je afstand van hetgeen waar je mee bezig bent door een betere beslissing te maken over je handelingen. Wanneer je dieper over zaken nadenkt, is de kwaliteit van je besluiten en acties vaak beter.
Als het gaat om reflectie met als doel te komen tot een ethisch verantwoord handelen, dan betrek je in je reflecties ook je waarden en normen en wellicht de beroepscode. Daarnaast kun je nadenken over het effect van je handelen op het grotere geheel, bijvoorbeeld de gevolgen ervan voor je collega’s, je klanten, de maatschappij en het milieu.
2. Intervisie: samen dilemma’s oplossen
Intervisie is een gestructureerd gesprek tussen gelijken. Er zijn tientallen manieren om intervisie te hebben. Ik beschrijf er één aan de hand van een stappenplan. Zorg dat je met een aantal mensen bij elkaar komt en dat jullie minimaal dertig minuten de tijd hebben om de volgende stappen te doorlopen.
Stap 1: Probleemkeuze (5 min)
Maak een klein rondje; wie zit ergens mee? Wie heeft er een (ethische) vraag? Kies met elkaar één van de genoemde kwesties uit.
Stap 2: Probleemstelling (5 min)
De persoon die de kwestie heeft ingebracht vertelt in een paar minuten wat het ethische dilemma is.
Stap 3: Beeldvorming
Daarna stellen de anderen open vragen zoals: wat is er feitelijk gebeurd, wat heb je er aan gedaan, wat betekent deze situatie voor jou? Het mogen geen gesloten vragen, suggestieve vragen, interpretaties, oplossingen of diagnoses zijn.
Stap 4: Verplaatsing
De groep verplaatst zich in de deelnemer en ieder vraag zichzelf af wat deze situatie voor hem of haar zou betekenen. Stel elkaar de vraag: wat zou jij doen en op grond van welke redenen?
Stap 5: Afronding
De inbrenger geeft aan welke vragen hem hebben geholpen, welke inzichten hij heeft verkregen en wat hij nu gaat doen.
Probeer vandaag nog deze mogelijkheden uit en ontdek hoe jij middels reflectie en intervisie een mooiere (financiële) wereld kunt creëren.