Appreciative Inquiry: Wat houdt het in?

Wat is Appreciative Inquiry?

Appreciative Inquiry (AI) betekent ‘waarderend onderzoeken’ en is gebaseerd op inzichten uit de Positieve Psychologie. AI kan ingezet worden door individuen, teams, organisaties of op maatschappelijk niveau. Het is een kracht-gerichte benadering van leiderschapsontwikkeling en organisatieverandering die krachten, intenties en waarden analyseert en inzet. Daarmee staat AI recht tegenover de traditionele klacht-gerichte benadering waarbij factoren worden geanalyseerd die het probleem, ofwel de klachten, verklaren.

Voorbeeld:

Kracht-gerichte (Appreciative Inquiry) aanpak: “We gaan een vitaal werkklimaat creëren”.

Klacht-gerichte (probleemgestuurde) aanpak: “We moeten ziekteverzuim terugdringen”.

Hoe pas je Appreciative Inquiry toe?

Een veelgebruikte methode vanuit AI is 5-D cyclus. In deze methode doorloop je vijf fases: define, discover, dream, design en deliver.

1. Define – Definieer het doel

In deze fase is het belangrijk om te definiëren waar je als organisatie naartoe wilt. Welke positieve uitkomst wil je bereiken? Het is hierbij belangrijk dat je ergens naartoe werkt en niet ergens van af wilt.

2. Discover (ontdek) – Ontdek de levensvorm van de organisatie

In deze fase ontdek je welke sterkten, kwaliteiten, kansen en mogelijkheden in de kern van de organisatie aanwezig zijn. In plaats van kijken naar wat er in het verleden misging, kijk je naar de dingen die wél goedgingen. Onderzoek ook waardóór het goedging.

3. Dream (droom) – Beeld de mooist mogelijke uitkomst in

In deze fase kijk je met elkaar naar wat de mooist mogelijk uitkomst zou zijn van de verandering. Als jullie organisatie haar krachten bundelt, waar dromen jullie dan van? Belangrijk is om groot te dromen, maar wel realistisch te blijven

4. Design (ontwerp) – Maak een plan om je dromen uit te laten komen

Je hebt mooie doelen en dromen besproken. Maar aan welke knoppen moet je draaien om dat waar je van droomt ook écht voor elkaar te krijgen? Hoe maak je je dromen realiteit?

5. Destiny (bestemming) – Maak het waar met toegewijde acties

In dit onderdeel verbind je alle fasen van het AI proces met elkaar. De uitkomsten van de vorige stappen zet je op een rij en je formuleert ideeën en initiatieven voor acties. Het is nu steeds duidelijker wat er gaat gebeuren. Ook maak je in deze fase een verdeling in taken of verantwoordelijkheden.

De magie van AI

We spraken met Marga Rijken, docent van de tweedaagse Appreciative Inquiry training bij ICM, over haar ervaringen met AI.

Marga: “AI is echt een revolutie. Ik heb het zelf meegemaakt toen ik deelnam aan een simulatie van anderhalve dag. De ene groep ging aan het werk met de AI aanpak en mijn groep ging aan het werk met de probleemgestuurde aanpak. Mijn groep heeft anderhalve dag doorgemodderd en we waren nog niet eens in de buurt van een oplossing. De AI groep had alles binnen een dag opgelost én hadden allemaal enorm veel plezier gehad. De impact van AI is echt enorm. Zo sprak ik ook eens een consultant die op dat moment bezig was met een onderwijsteam. Ieder jaar was het een gedoe om alle taken te verdelen. Haar aanpak was vervolgens om alle taken die in een jaar moesten gebeuren op briefjes te schrijven en op een tafel te leggen. Ze vroeg de groep om te beginnen met een taak te pakken waar je zin in had. De taken die over zouden blijven zou niemand leuk vinden, een soort corvee, en die zouden dan eerlijk verdeeld worden. Het verrassende: er bleven geen taken over! Door men in staat te stellen zelf te kiezen naar waar hun krachten en ambities lagen, bleek er ineens geen ‘corvee’ meer te bestaan. Dat is dus echt de magie van AI.”

Valkuilen?

Welke valkuilen heeft de methode van AI? Volgens Marga ligt het gevaar bij AI dat men kan doorschieten in het positief denken. Marga: “De risico’s worden dan niet goed onderzocht omdat er iets té veel wordt gedroomd. Mensen denken ook vaak dat het bij AI alleen maar mag gaan over positieve dingen. Dat is niet waar. AI gaat niet om de blik afwenden van negativiteit, maar juist om positief en waarderend kunnen kijken naar tekortkomingen.”

Hoe ziet de training Appreciative Inquiry bij ICM eruit?

De training bestaat uit twee dagen. In de eerste dag ga je aan de slag met de basisprincipes en basisvaardigheden. Je loopt gezamenlijk door de theorie heen waarbij de focus ligt op de eerste drie fases van de 5-D cyclus (define, discover, dream). Tijdens de tweede dag staat een praktijkcasus centraal en ligt de focus op de laatste twee fases (design, destiny). Onder inspirerende leiding van een ervaren professional vergroot je je vermogen om waarderend te onderzoeken en anderen te inspireren tot veranderen. Tijdens de training leg je aan de hand van diverse oefeningen, opdrachten en cases de relatie tussen de theorie en praktijk.

Enthousiast geworden over Appreciative Inquiry? Zeker weten of dit bij je past? Vraag een gratis intakegesprek aan.