Storytelling: de kenmerken van een verhaal

“Ik had al ja gezegd voordat ik er erg in had. Zo snel, alsof ik als eerste over de streep ging; Max Verstappen zou het nakijken hebben gehad! Ik ben gevraagd om een artikel te schrijven voor ICM Extra. Het onderwerp van het artikel kan ik zelf kiezen, zolang het een relatie heeft met een van mijn trainingen.

Ja zeggen is gemakkelijk. De periode erna was aanzienlijk lastiger. In mij woedde een felle, interne strijd waar onderwerpen met elkaar op de vuist gingen en om aandacht vroegen. Over welk onderwerp wil ik schrijven? Over het communicatiemodel dat mijn deelnemers altijd zo waardevol vinden? Over de verschillen in interviewtechnieken? Over de communicatievaardigheden die je nodig hebt om effectiever te worden? Over het loslaten van je aannames of juist over de empathische luisterhouding? Over het belang van doelgroepdenken of juist het nut van Sinek’s Why, How, What? Mijn gedachten cirkelden in kringetjes rond. Ik had ook nog geen letter op papier. Tot overmaat van ramp naderde de deadline met rasse schreden…

Mijn collega verleidde mij om een pauze te nemen. Ik vertelde hem over mijn worsteling en foeterde nog even op ICM over het gemak waarmee ze deze vraag aan docenten en trainers stellen. Nog even en ik zou ten onder gaan aan zelfmedelijden. Mijn collega hoorde dit relaas eens aan en zei toen droog en met gevoel voor understatement: Tsjonge, dat is me een verhaal… Een oorverdovende stilte volgde. Inzicht sloeg in als bliksem. Mijn onderwerp diende zich aan. Ik trok mijn laptop op schoot en schreef dit artikel.”

De waarde van storytelling

Storytelling is het vertellen van verhalen waardoor mensen en organisaties betekenis aan hun bestaan geven en hun geschiedenis en toekomst begrijpen. Met verhalen kun je kennis doorgeven en gedrag leren. Ons brein is namelijk zo opgebouwd dat wij kennis vanuit verhalen makkelijker kunnen onthouden. Door de kenmerken van een verhaal kunnen we ons makkelijk inleven in de situatie van een ander. Vaak herkennen we onszelf er ook in. Juist dit persoonlijke, verbindende element maakt storytelling zo waardevol voor bedrijven.

Kenmerken van een verhaal

Het verschil tussen een stuk tekst of artikel en een verhaal wordt gemaakt door het gebruik van narratieve elementen, ook wel de kenmerken van een verhaal genoemd. Deze zijn:

• Ieder verhaal heeft een duidelijk begin en eind.
• Het verhaal gaat over een hoofdpersonage. Dit kan een hoofdpersoon zijn, maar ook een team, een instelling, een held of antiheld.
• Er zijn tegenstanders en medestanders.
• Er is sprake van een conflict of worsteling met bijbehorende emoties.
• In het verhaal zit een wending die een verandering teweeg brengt.
• Gebeurtenissen vinden plaats die met elkaar in verband staan.

Verbeeldend taalgebruik

Hoe meer verbeeldend verteld of geschreven, hoe aansprekender een verhaal is voor de ontvanger. Maak in je verhaal dus gebruik van verbeeldend taalgebruik, zoals:

• Beeldende woorden (De stokoude bejaarde.)
• Vergelijkingen (Zo ziek als een hond.)
• Metaforen (Door de bomen het bos niet meer zien.)
• Personificaties (Dat bonbonnetje lonkte naar mij.)
• Hyperbolen (Het regent pijpenstelen.)
• Afbeeldingen (Een beeld zegt meer dan 1000 woorden… )

Herken je de kenmerken en het verbeeldend taalgebruik in bovenstaand verhaal? Houd rekening met deze kenmerken en kies aansprekend taalgebruik, als je jouw boodschap impactvol in een verhaal wilt overbrengen aan mensen in je werkomgeving.